اینترنت اشیا و بانکداری هوشمند

نجمه نوذر، دکترای حرفه‌­ای بانکداری دیجیتال و عضو جامعه کسب و کار هوشمند منا / یکی از فناوری‌های توانمندساز برای تحقق بانکداری هوشمند و بالأخص شعب هوشمند، فناوری اینترنت اشیا است و با اجرایی شدن ۵G، مورد کاربردهای بیشتری هم قابل پیش‌بینی است. در این نوشتار با نمونه مورد کاربردهای اینترنت اشیا در بانکداری هوشمند آشنا خواهید شد.

اینترنت اشیا می‌تواند بر روی فرآیندهای تجاری سنتی بانک، مانند شناخت هویت مشتریان، وام، مدیریت وثیقه، تأمین مالی تجارت، پرداخت، مدیریت مالی سرمایه و بیمه تأثیر بگذارد. اینترنت اشیا همراه با دیگر فناوری‌های نوظهور مانند هویت دیجیتال می‌تواند مدل‌های تجاری P2P جدیدی ایجاد کند. هر چه دستگاه‌های بیشتری رابط دیجیتالی پیدا می‌کنند، اصطلاح بانکداری معنای جدیدی پیدا می‌کند و مشتریان می‌توانند از طریق هر «شیء» که دارای رابط دیجیتالی است مانند سیستم‌های سرگرمی، اتومبیل یا هواپیما به حساب‌های بانکی خود دسترسی پیدا کنند.

مدیریت حساب روی اشیا

بانک‌ها به‌واسطه کانال‌هایی که در اختیار دارند می‌توانند آگاهانه‌تر خدمات یا مشاوره مناسب را به مشتریان ارائه دهند. فناوری‌های بیومتریک (مانند گیرنده‌های صدا یا لمس) می‌تواند دسترسی به حساب را در این کانال‌های دیجیتال جدید «در هرکجا» ساده کند. فرآیندهایی که به امضای فیزیکی نیاز دارند می‌توانند از فناوری «جوهر مرطوب» استفاده کنند؛ به این معنی که مشتری می‌تواند از راه دور از طریق هر دستگاه صفحه لمسی امضا کند و امضا را می‌توان با «جوهر مرطوب» روی کاغذ فیزیکی کلون کرد. این امر موانع مربوط به معاملات شخصی و کاغذی را از بین می‌برد و مشتریان را قادر می‌سازد حتی در مواقعی که نمی‌توانند حضور فیزیکی داشته باشند، معامله کنند.

اجاره مکانیزه

مانیتورینگ در لحظه، فرسودگی در اثر استعمال دارایی‌ها و زمان تلف‌شده، می‌تواند نکات مهم اطلاعاتی را برای قیمت‌گذاری دارایی‌های اجاره‌ای ارائه دهد و این می‌تواند منجر به معرفی مدلی جدید برای طیف گسترده‌ای از دارایی‌های دیجیتالی شود و حتی محصولات سنتی را به خدمات تبدیل کند. با کنترل بیشتر بانک بر دارایی اجاره‌ای، شرایط اجاره می‌تواند ساده و خودکار شود؛ به عنوان نمونه در صورت فسخ قرارداد دارایی اجاره‌شده می‌تواند توسط بانک از راه دور قفل یا غیرفعال شود.

وثیقه‌های هوشمند

فناوری اینترنت اشیا می‌تواند بانک‌ها را قادر سازد تا بر دارایی‌های رهنی مشتریان مانند خودروها کنترل بهتری داشته باشند و همچنین بر سلامت آن‌ها نظارت کنند. در چنین سناریویی، مشتری خرده-فروشی یا SME می‌تواند با ارائه ماشین‌آلات، ماشین‌ها یا لوازم خانگی گران‌قیمت به عنوان وثیقه، منابع مالی کوتاه‌مدت را تأمین کند. درخواست تأمین مالی و همچنین انتقال مالکیت می‌تواند به صورت خودکار و کاملاً دیجیتالی باشد. با انتقال هویت دیجیتالی برای افراد و اشیا، انتقال مالکیت دارایی را می‌توان در عرض چند ثانیه به دست آورد و بانک می‌تواند بلافاصله وام را صادر کند و وضعیت وثیقه را در لحظه بدون نیاز به نگهداری فیزیکی دارایی، نظارت کند. بانک می‌تواند از راه دور دستگاه را بر اساس قوانین تجاری تعریف‌شده، غیرفعال یا فعال کند.

پرداخت خودکار از طریق اشیا

وقتی دستگاه‌ها قادر به انجام معاملات با سایر دستگاه‌ها در لحظه و با هزینه ناچیز باشند، مفهوم سنتی پرداخت در بسیاری از موارد با استفاده از خودکار شدن تراکنش‌ها و ادغام با سایر خدمات، منسوخ می‌شود و تقریباً هر «شیء» می‌تواند شامل پرداخت خودکار داشته باشد. پرداخت‌های خودکار معاملات را ساده‌تر و هوشمندتر نموده و تجربه خوبی را برای مشتریان فراهم می‌کند.

کاهش ریسک در امور مالی تجارت

در حال حاضر در فضای تأمین مالی، پیگیری تحویل کالاهای باارزش با استفاده از فرکانس‌های رادیویی انجام می‌شود. اینترنت اشیا با ردیابی جزئیات دارایی، به‌عنوان نمونه نظارت بر دمای ظرف محموله‌های کالاهای حساس به دما، مانند داروها پیگیری را تسریع می‌کند. اگر احتمال خراب شدن در حین حمل وجود داشته باشد، می‌توان مکانیزم هشدار را فعال کرد طوری که به عنوان نمونه اعلام کند که یکی از پارامترهای تحت نظارت خارج از محدوده است. این توسعه‌ها در سناریوهای مربوط به تأمین مالی تجارت، منجر به کاهش ریسک و تصمیم‌گیری آگاهانه‌تر در بانک‌ها می‌شود.

کیف پول اشیا

هنگامی که دستگاه‌های بیشتری دیجیتالی و هوشمند می‌شوند، امکان وجود کیف پول مرتبط با هر شیء وجود دارد. به عنوان نمونه یک اتومبیل به طور مستقل می‌تواند هزینه پارکینگ، گاز، عوارض، یا حتی خدمات تعمیر و نگهداری را با استفاده از کیف پول تعبیه‌شده پرداخت کند. هر یک از لوازم خانگی یا لوازم مصرفی می‌تواند درنهایت میزبان یک کیف پول از پیش تعیین‌شده باشد که بتواند هزینه‌های جاری خود را به‌تنهایی مدیریت کند.

مدیریت مالی عمومی زمینه‌ای

تجسم اولیه مدیریت مالی عمومی بر طبقه‌بندی هزینه‌ها و شناخت عمومی مشتریان متمرکز بود. نسل آینده ابزارهای مدیریت مالی شخصی می‌تواند با دسترسی به داده‌های اینترنت اشیا از دستگاه‌های متعلق به مشتری یا اجاره‌شده، هشدارها و توصیه‌های زمینه‌ای بیشتری ارائه دهد. به عنوان نمونه هشدارهای مربوط به هزینه پارکینگ یا مصرف برق کولر گازی می‌تواند بر اساس داده‌های لحظه‌ای تنظیم شود. این هشدارها می‌تواند بر اساس بودجه شخصی مالک برای مصرف برق یا هزینه پارکینگ باشد. این پارادایم باعث می‌شود تا میزان استفاده از دستگاه‌ها و خدمات به مقدار از پیش تعیین‌شده محدود شود و می‌تواند مدیریت بهتر مصرف خدمات و هزینه‌های عملیاتی را تسهیل کند.

شناخت مشتری از لحظه ورود

بانک‌ها علاقه‌مند به کسب بینش جامع در مورد رفتار مالی مشتریان هستند. جمع‌آوری اطلاعات مشتری لحظه ورود و پس از آن می‌تواند به شناخت ایشان و ارائه متقابل محصولات و خدمات مرتبط کمک کند. اطلاعات موجود در اختیار بانک در این مرحله کمیاب است و دید جامعی از رفتار مالی مشتری ارائه نمی‌دهد. در دنیایی که همه دستگاه‌های مشتری با هویت دیجیتالی مشتری در ارتباط هستند، دسترسی به رد پای دیجیتالی منحصربه‌فرد مشتری ممکن است به کشف الگوهای اکتسابی از دستگاه‌های مختلف و ارائه بینش در مورد رفتار مالی کمک کند. افراد قبلاً از شناسه فیس‌بوک یا جیمیل خود برای ورود به سایت‌های مختلف اینترنتی استفاده می‌کنند. این مورد ممکن است در آینده به امضای دیجیتالی منحصربه‌فرد مبتنی بر بلاکچین تبدیل‌شده و برای اکثر معاملات استفاده شود. این هویت دیجیتالی مبتنی بر بلاکچین ممکن است در آینده به فرآیندهای شناخت مشتری کمک کند. با آگاهی از تمایلات مالی مشتری از طریق امضای دیجیتالی، بانک‌ها می‌توانند محصولات مربوطه را در زمان ورود به سیستم ارائه دهند.